Ingxenye YABANTU BOMHLABA IPHILA NGAPHANDLE KOKUVIKELELWA KU-PM2.5

Abantu abangaphezu kwesigamu somhlaba baphila ngaphandle kokuvikelwa kwezindinganiso ezanele zekhwalithi yomoya, ngokusho kocwaningo olushicilelwe ku Umbiko we-World Health Organization (WHO).

Ukungcoliswa komoya kuyehluka kakhulu ezingxenyeni ezihlukene zomhlaba, kodwa emhlabeni wonke, ukungcola kwe-particle (PM2.5) kubangela ukufa okulinganiselwa ezigidini ezingu-4.2 njalo ngonyaka, ukuze kuhlolwe ukuvikelwa komhlaba wonke kukho, abacwaningi baseMcGill University. izimisele ukuphenya amazinga ekhwalithi yomoya emhlabeni jikelele.

Abacwaningi bathole ukuthi lapho kukhona ukuvikeleka, izindinganiso zivame ukuba zimbi kakhulu kunalokho i-WHO ekubheka njengokuphephile.

Izifunda eziningi ezinamazinga amabi kakhulu wokunukubezeka komoya, njenge-Middle East, azilinganisi ngisho ne-PM2.5.

Umbhali oholayo walolu cwaningo, uParisa Ariya, onguSolwazi eMnyangweni Wezekhemikhali eNyuvesi yaseMcGill, uthe: 'ECanada, abantu ababalelwa ku-5,900 bafa minyaka yonke ngenxa yokungcoliswa komoya, ngokwezibalo ze-Health Canada. Ukungcoliswa komoya kubulala cishe abantu abaningi baseCanada njalo eminyakeni emithathu njengoba kubulawa uCovid-19 kuze kube manje.'

U-Yevgen Nazarenko, umbhali ngokubambisana walolu cwaningo wengeze wathi: 'Sithathe izinyathelo ezingakaze zibonwe zokuvikela abantu ku-Covid-19, nokho asenzi okwanele ukugwema izigidi zokufa okungavinjelwa okubangelwa ukungcoliswa komoya minyaka yonke.

'Okutholakele kwethu kukhombisa ukuthi ngaphezu kwengxenye yomhlaba udinga ngokuphuthumayo ukuvikelwa ngendlela yezinga elanele lezinga lomoya le-PM2.5. Ukubeka lezi zindinganiso endaweni yonke kuzosindisa ukuphila kwabantu abaningi. Futhi lapho amazinga esevele ekhona, kufanele avunyelaniswe emhlabeni jikelele.

'Ngisho nasemazweni athuthukile, kufanele sisebenze kanzima ukuze sihlanze umoya wethu ukuze sisindise amakhulu ezinkulungwane zabantu minyaka yonke.'